Η μικρή ΔΕΗ και ο κακός ο λύκος

Το πρόβλημα με την αγορά ενέργειας έχει ως εξής. Το ενεργειακό κόστος για τις επιχειρήσεις είναι ένα τεράστιο βάρος. Οι περισσότεροι αναλυτές λένε ότι εάν στην αγορά λειτουργούσαν στη θέση της ΔΕΗ, 2-3 μεγάλες εταιρίες, τότε τα τιμολόγια του ρεύματος θα ήταν φτηνότερα, γιατί οι εταιρίες αυτές θα μπορούσαν να ήταν πιο ευέλικτες από τη ΔΕΗ, με μεγαλύτερες οικονομίες κλίμακας, με μικρότερα κοστολόγια, άρα με καλύτερα τιμολόγια για τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις. Και το σημαντικότερο οι επιχειρήσεις αυτές δεν θα είχαν στην πλάτη τους μια κρατικίστικη συντεχνία η οποία διασφάλιζε ετησίως ακόμη και 500 εκ. για τα έξοδά τους και τις διακοπές τους, τα οποία βέβαια επιβάρυναν τα τιμολόγια των καταναλωτών και των επιχειρήσεων. Το πρόβλημα δηλαδή είναι να βρούμε έναν τρόπο για να έχουμε μικρότερα τιμολόγια ρεύματος για τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις. Η Ελλάδα πρέπει με βάση το κοινοτικό πλαίσιο να απελευθερώσει την αγορά ενέργειας, δηλαδή να επιτρέψει την λειτουργία και άλλων επιχειρήσεων παραγωγής ενέργειας. Αυτό όμως έχει ήδη γίνει από το 2004 και το 2007. Δηλαδή σήμερα έχουμε χιλιάδες επιχειρήσεις οι οποίες έχουν πάρει άδεια να παράγουν ρεύμα (κυρίως με χρήση ΑΠΕ), είτε να εισάγουν ρεύμα, το οποίο κυρίως το διαθέτουν στο δίκτυο είτε το χρησιμοποιούν για δικές τους ανάγκες.  Δηλαδή το πρόβλημα δεν είναι θεσμικό. Το πρόβλημα είναι ουσιαστικό. Δηλαδή, έτσι όπως είναι σήμερα τα πράγματα, η κυριαρχία της ΔΕΗ, δεν αφήνει περιθώρια σε κανέναν άλλο να αναπτυχθεί και να διεκδικήσει μερίδιο αγοράς.

Το παράδειγμα της αποκρατικοποίησης του ΟΤΕ που έγινε τα προηγούμενα χρόνια, είναι υπόδειγμα προς αποφυγή. Παρότι στον τομέα της κινητής τηλεφωνίας ο ανταγωνισμός λειτούργησε πολύ καλά προς όφελος των καταναλωτών, στις υπόλοιπες τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες είχαμε και έχουμε προβλήματα. Το γεγονός ότι δεν διαχωρίστηκαν οι υποδομές και τα δίκτυα από τις παρεχόμενες τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες παραμένοντας στον ΟΤΕ, αποτέλεσε το σοβαρό έλλειμμα της απελευθέρωσης της αγοράς των τηλεπικοινωνιών. Γιατί όποια επιχείρηση ήθελε να δραστηριοποιηθεί στις τηλεπικοινωνίες έπρεπε να πληρώνει τον ΟΤΕ για την χρήση των υποδομών και των δικτύων. (Θα θυμάστε τι έγινε με τη χρεοκοπία δεκάδων επιχειρήσεων τηλεπικοινωνιών στα πρώτα χρόνια της “απελευθερωμένης” αγοράς). Εάν όμως οι υποδομές και τα δίκτυα είχαν μεταβιβασθεί σε μια άλλη εταιρία υπό δημόσιο έλεγχο, τότε θα είχαν διασφαλιστεί υγιείς όροι ανταγωνισμού για όλους. Ακόμη και σήμερα παρά τα μέτρα της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών, η αγορά τηλεπικοινωνιών έχει προβλήματα, γιατί η απελευθέρωση δεν έγινε με σωστούς και αντικειμενικούς όρους, αφού ουσιαστικά στην αγορά των τηλεπικοινωνιών η παρουσία του ΟΤΕ είναι ακόμη δεσπόζουσα αν όχι μονοπωλιακή.

Στην περίπτωση της αγοράς ενέργειας μπορεί να γίνει η απελευθέρωση διαφορετικά σε όφελος των καταναλωτών αλλά και του δημόσιου συμφέροντος ; Κατά τη γνώμη μας, ναι. Το θετικό στην περίπτωση της αγοράς ενέργειας είναι ότι, οι υποδομές και τα δίκτυα ανήκουν σε άλλη εταιρία (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας-ΑΔΜΗΕ), η οποία δημιουργήθηκε το 2011 με το νόμο 4001, εφαρμόζοντας σχετική οδηγία της ΕΕ (να πάλι κάτι φρόντισαν οι “κακοί” μας εταίροι). Η εταιρία αυτή είναι 100% θυγατρική της ΔΕΗ και έχει την ευθύνη της διαχείρισης του συστήματος μεταφοράς της ηλεκτρικής ενέργειας. Ο ΑΔΜΗΕ αποτελεί κλειδί για την έναρξη της διαδικασίας της απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας, αφού όλες οι εταιρίες παραγωγής διασυνδέουν τα συστήματά τους με τις υποδομές και το δίκτυο της ΑΔΜΗΕ προς διάθεση στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις της ενέργειας που παράγουν. Όμως η Κυβέρνηση κάνει δύο βασικά λάθη. Πρώτον αφήνει την ΔΕΗ να ελέγχει κατά 100% τον νέο φορέα και δεύτερον προκηρύσσει διαγωνισμό για την πώληση του ΑΔΜΗΕ. Και εξηγούμαι :

Όταν θέλεις να απελευθερώσεις μια αγορά και να θεσπίσεις κανόνες ενός υγιούς ανταγωνισμού, δεν ανακοινώνεις πρώτα – πρώτα ότι θέλεις να πουλήσεις τον φορέα διαχείρισης των υποδομών και των δικτύων της ηλεκτρικής ενέργειας, ούτε τον αφήνεις υπό τον απόλυτο έλεγχο της ΔΕΗ. Αντίθετα προωθείς την δημιουργία και πώληση πολλών “μικρών ΔΕΗ”, δηλαδή διαθέτεις στην αγορά προς πώληση τις μονάδες παραγωγής, ορυχεία κ.λ.π. και τον φορέα διαχείρισης τον κρατάς υπό δημόσιο έλεγχο μεταβιβάζοντάς τις μετοχές από την ΔΕΗ σε ένα αμιγώς δημόσιο φορέα. Γιατί το πρόβλημα δεν είναι να πουλήσουμε τη ΔΕΗ σε ιδιώτες. Και από ένα κρατικό μονοπώλιο να πάμε σε ένα ιδιωτικό. Αυτό δεν είναι απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας. Αυτό είναι ξεπούλημα! Το θέμα είναι στην θέση της ΔΕΗ να λειτουργήσουν πολλές “μικρές ΔΕΗ”, δηλαδή πολλές (ή τουλάχιστον περισσότερες από μία), ιδιωτικές εταιρίες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Το να έχει το Κράτος ένα ή περισσότερα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας ή ένα ή περισσότερα ορυχεία, δεν αποτελούν στρατηγικές επιλογές για την οικονομία μιας χώρας. Αποτελεί ιδεοληψία η αντίληψη ότι, όσο πιο πολλές κρατικές επιχειρήσεις παραγωγής έχουμε τόσο πιο κοντά στο σοσιαλισμό είμαστε! Το σίγουρο είναι ότι αυτό το κρατικίστικο μοντέλο που λειτούργησε στη χώρα μας μάλλον ευνόησε κάποιους λίγους, αλλά το καθολικό κοινωνικό συμφέρον σίγουρα όχι. 

Και ασφαλώς η παραγωγή, μεταφορά, εμπορία της ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί ένα αγαθό που χρειάζεται κανόνες και κρατική εποπτεία. Ο ΑΔΜΗΕ –τουλάχιστον στην φάση αυτή - να παραμείνει αυστηρά υπό δημόσιο έλεγχο, ώστε να προχωρήσει ομαλά η απελευθέρωση της αγοράς της ενέργειας σε όφελος των καταναλωτών των επιχειρήσεων και του δημόσιου συμφέροντος.

26-6-2014

Κώστας Χαϊνάς

*Η ανάρτηση δεν έχει ως σκοπό να προτείνει λύσεις για το μεγάλο θέμα της πολιτικής ενέργειας μιας χώρας. Είναι απλά κάποιες σκέψεις για το μεγάλο θέμα της επικαιρότητας.

ΛΑΡΚΟ : Κρατική ή ιδιωτική ;

Η ΛΑΡΚΟ είναι από τις πιο παλιές και σημαντικές μεταλλευτικές και μεταλλουργικές επιχειρήσεις της χώρας. Ιδρύθηκε από τον Μποδοσάκη το 1963, στις αρχές της δεκαετίας του 80 πέρασε στον περίφημο ΟΑΕ (Οργανισμός Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων) και το 1989 δημιουργήθηκε η σημερινή ΛΑΡΚΟ. Δραστηριοποιείται σε πέντε νομούς (μεταλλεία Εύβοιας, Εργοστάσιο Λάρυμνας Φθιώτιδας, μεταλλεία Αγίου Ιωάννη Βοιωτίας, μεταλλεία Καστοριάς, Λιγνιτωρυχεία Κοζάνης για την τροφοδοσία με λιγνίτη του εργοστασίου Λάρυμνας). Παράγει κοκκοποιημένο σιδηρονικέλιο (FeNi) το οποίο εξάγει και τροφοδοτεί με πρώτη ύλη τις σημαντικότερες ευρωπαϊκές βιομηχανίες παραγωγής ανοξείδωτου χάλυβα. Οι μέτοχοι της επιχείρησης είναι το ελληνικό δημόσιο (55%), η ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ (34%) και η ΔΕΗ (11%). Το 2013 η επιχείρηση κατέγραψε ζημίες 76,4 εκ. ευρώ, από 34 εκ. ευρώ ζημιές του 2012, συσσωρεύοντας ζημιές άνω των 150 εκ. ευρώ. Οι υποχρεώσεις της εταιρίας ξεπερνούν τα 330 εκ.ευρώ, εκτός από τους φόρους και τα πρόστιμα που έχουν υποβληθεί ή ενισχύσεις που έχει πάρει από το Κράτος και αμφισβητούνται για τη νομιμότητά τους [1].

Μια ιδιωτική επιχείρηση με τέτοια οικονομικά στοιχεία θα έκλεινε ασφαλώς. Η ΛΑΡΚΟ όμως όχι μόνο δεν κλείνει αλλά, διαθέτει το 30% του συνολικού κόστους λειτουργίας της στο μισθολογικό κόστος και στο κόστος των εργολάβων που απασχολεί, αφού δίνει 14,5 μισθούς ετησίως με 4.000 ευρώ μέσο μεικτό μισθό. Να μην μιλήσουμε για τα στελέχη της και τα προνόμια που έχουν διαχρονικά. Και το πιο σημαντικό. Ενώ ως δημόσια επιχείρηση θα έπρεπε να είχε εφαρμόσει από το 2010 τις περικοπές που όλες οι ΔΕΚΟ έκαναν με βάση το νόμο, η ΛΑΡΚΟ δεν περιέκοψε ούτε ένα ευρώ ! [2]

Μα γιατί να κάνει περικοπές η καταχρεωμένη και βουλιαγμένη οικονομικά ΛΑΡΚΟ ; Τι και αν κάθε χρόνο προστίθενται νέες ζημιές στους ισολογισμούς της ; Τι και αν σήμερα η εταιρία έχει αρνητικά ίδια κεφάλαια της τάξης των -125 εκ. ευρώ ; Αφού το κομματικό πελατειακό σύστημα που στηρίζεται όλη η λειτουργία της θα την στηρίξουν. Όλα τα κόμματα (;) στο όνομα της υπεράσπισης του δημόσιου χαρακτήρα της ΛΑΡΚΟ τηρούν σιγή ιχθύος για τα χρέη, τις ζημιές, την βιωσιμότητα της. Ποιος πληρώνει τελικά ; Μα ο φορολογούμενος πολίτης. Όταν κάποιος δεν πληρώνει φόρους κάποιοι άλλοι επιβαρύνονται επιπροσθέτως φορολογικά. Για άλλη μια φορά θα βγουν στους δρόμους τα συνδικάτα, οι κομματικές παρατάξεις και θα απαιτήσουν να συνεχιστεί η ίδια κατάσταση που έχουμε τα τελευταία σαράντα χρόνια, κόντρα στο κοινή λογική. Και με τα γνωστά συνθήματα και μαχητικές διαδηλώσεις για “ξεπούλημα” στους ιδιώτες και στα ιδιωτικά συμφέροντα, θα απαιτήσουν την συνέχιση του υπαρκτού “σοσιαλισμού” της ΛΑΡΚΟ, και την ιδιοποίηση από κάποιες ομάδες των ωφελειών από την δραστηριότητα της ΛΑΡΚΟ, σε βάρος όμως του κοινωνικού συνόλου και του δημόσιου συμφέροντος!

Να μην μιλήσουμε για το τεράστιο περιβαλλοντικό κόστος που έχει συσσωρεύσει η εταιρία στις περιοχές που δραστηριοποιείται με την ανοχή του Κράτους και των ελεγκτικών αρχών. Τεράστιες τοξικές λίμνες ρυπαίνουν με εξασθενές χρώμιο τα υπόγεια νερά της Μεσσαπίας. Μια έκταση πάνω από 20 τετραγωνικά χιλιόμετρα στο βυθό του Ευβοϊκού, ύψους 2,5 μέτρων είναι ένας όγκος με τοξική σκουριά που ρίχνει “νόμιμα” η ΛΑΡΚΟ εδώ και δεκαετίες, πηγή ρύπανσης για τα νερά και επικίνδυνα για την βιοποικιλότητα με βαρέα μέταλλα (κάδμιο, μόλυβδος, υδράργυρος κ.ά.) [3]. Το κόστος αυτό αλήθεια πόσο μπορούμε να το υπολογίσουμε ;

Και αναρωτιέται κάποιος ; Αφού η ΛΑΡΚΟ δεν προσφέρει ούτε ένα ευρώ στα ταμεία του Κράτους κάθε χρόνο γιατί να μην αποκρατικοποιηθεί ; Τουλάχιστον μια ιδιωτική επιχείρηση δεν μπορεί να μην πληρώνει τους φόρους της. Δεν μπορεί να μην πληρώνει τη ΔΕΗ. Τότε γιατί ; Το ερώτημα απασχολεί εδώ και πολλά χρόνια τους πολίτες αυτής της χώρας. Άλλαξαν πολλές Κυβερνήσεις. Καμιά όμως δεν τόλμησε να μεταβιβάσει την επιχείρηση σε ιδιώτες επιχειρηματίες. Γιατί άραγε ; Μα για τον απλούστατο λόγο ότι η επιχείρηση αποτέλεσε διαχρονικά, ανεξαρτήτως ποια Κυβέρνηση είχε την ευθύνη για τις τύχες της χώρας, έναν βασικό μοχλό λειτουργίας και συντήρησης του κομματικού πελατειακού συστήματος. Στις τοπικές κοινωνίες που λειτουργεί  η επιχείρηση (Εύβοια, Φθιώτιδα κ.ά.), καμιά τοπική αυτοδιοίκηση, καμιά τοπική αρχή, κανένα τοπικό σύστημα εξουσίας δεν μπορεί να αγνοήσει τη ΛΑΡΚΟ. Και όχι μόνο στα τοπικά θέματα. Για την περίοδο του 2004-2009 έχουν κατατεθεί καταγγελίες για διεθνείς συμφωνίες όσον αφορά τις τιμές του σιδηρονικελίου, που δημιούργησαν τεράστιες ζημιές στην επιχείρηση επ’ ωφελεία βέβαια κάποιων [4].

            Η ΛΑΡΚΟ κατά τη γνώμη μας δεν χρειάζεται να είναι κρατική επιχείρηση. Την εξόρυξη και των μεταποίηση του νικελίου μπορεί κάλλιστα να την κάνει και μια ιδιωτική επιχείρηση. Γιατί πρέπει να την κάνει μια κρατική επιχείρηση ; Άλλωστε και σήμερα ένα μεγάλο τμήμα της εξόρυξης γίνεται από ιδιώτες (εργολάβοι). Τι θα αλλάξει ; Μάλλον ότι αλλάξει θα είναι σε όφελος του δημόσιου συμφέροντος και σε βάρος των συμφερόντων κάποιων που επωφελούνται από την συνέχιση της σημερινής κατάστασης. Η επιχείρηση θα είναι υποχρεωμένη να τηρεί τους περιβαλλοντικούς όρους, χωρίς το άλλοθι του δημόσιου χαρακτήρα της και της κάλυψης που έχει από τους συνδικαλιστές της. Θα πληρώνει τους φόρους της εάν θέλει να λειτουργεί απρόσκοπτα. Οι εξαγωγές θα συνεχίσουν αφού το προϊόν έχει συγκριτικά πλεονεκτήματα. Ενδεχομένως κάποιος ιδιώτης επενδυτής να προχωρήσει και σε μια μεγάλη επένδυση μιας νέας μονάδας ανοξείδωτου χάλυβα, που αποτελεί στρατηγικό έλλειμμα για την οικονομία της χώρας και θα λειτουργήσει καθετοποιημένα και συμπληρωματικά με τη μονάδα σιδηρονικελίου. Και ασφαλώς θα αυξήσει τα κέρδη του αλλά και θα δημιουργήσει χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας.

Εκείνοι που θα πάθουν ζημιά από την αποκρατικοποίηση της ΛΑΡΚΟ, θα είναι όσοι διαπλέκονται στα πολλά και δαιδαλώδη πλοκάμια της κομματικής και τοπικής διαπλοκής. Ίσως μειωθούν και οι μισθοί των εργαζομένων. Αλλά αυτό είναι προτιμότερο για το δημόσιο συμφέρον, εάν είναι να συνεχίσουμε να ενισχύουμε τους μισθούς των εργαζομένων της ΛΑΡΚΟ από τον κρατικό προϋπολογισμό, δηλαδή από τις εισφορές των υπολοίπων σκληρά εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα.

25-6-2014

Κώστας Χαϊνάς

Σκέψεις περί προόδου και συντήρησης

Λοιπόν έχει πολύ ενδιαφέρον η συζήτηση περί προοδευτικότητας. Είναι της μόδας τελευταία κάποιοι να προσάπτουν πριν από κάποια έννοια και τη λέξη προοδευτικός. Προοδευτικό Κέντρο, Προοδευτική κεντροαριστερά κ.λ.π. Σε μια άλλη έκδοση ακούμε την έννοια “αριστερή σοσιαλδημοκρατία”, φαντάζομαι σε αντιδιαστολή μάλλον με τη “δεξιά σοσιαλδημοκρατία” Νεολογισμοί ; Δεν ξέρω, υπάρχουν αρμοδιότεροι να απαντήσουν. Εγώ περισσότερο στο σημείωμα αυτό θέλω να διερευνήσω την έννοια της προόδου σε αντιδιαστολή με την έννοια της συντήρησης, στο χώρο της πολιτικής. Γιατί νομίζω ότι έχουμε πολιτικές της “αριστεράς” που είναι συντηρητικές αλλά και πολιτικές της “δεξιάς” που είναι προοδευτικές και αντίστροφα. Και εξηγούμαι :

Η αριστερά (αλλά και η δεξιά) που υπεραμύνεται των “κατακτήσεων” του παρελθόντος, δηλαδή αιτημάτων ισχυρών ομάδων συμφερόντων οι οποίες επέβαλλαν στο πολιτικό σύστημα να τους ικανοποιήσει αιτήματα μέχρι παραλογισμού τι πολιτκή ασκούσαν ; Π.χ. η διεκδίκηση και η υπεράσπιση των επιδομάτων έγκαιρης προσέλευσης ή οι περίφημες πλασματικές υπερωρίες τι είναι ; Προοδευτική πολιτική ; Η αντίδραση στην καθιέρωση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης τι είναι ; Προοδευτική πολιτική ; Η αντίδραση στην κινητικότητα στο δημόσιο (δηλαδή να έχεις την δυνατότητα να μετακινείς υπαλλήλους ανάλογα με τις ανάγκες του δημοσίου συμφέροντος) τι πολιτική είναι ; Συντηρητική πολιτική ; Η αριστερά (αλλά και η δεξιά) που αντιδρούσε να δέσουν πλοία στα ελληνικά λιμάνια, γιατί απασχολούσαν αλλοδαπούς ναυτεργάτες τι πολιτική ασκούσε ; Προοδευτική ή συντηρητική πολιτική ; Είναι γνωστό ότι μέχρι πρόσφατα τα πλοία των μεγαλύτερων εταιριών κρουαζιέρας δεν μπορούσαν να δέσουν σε κανένα λιμάνι της χώρας μας. Η αριστερά (και η δεξιά) που στήριζαν με τις πολιτικές τους αυτή τη συμπεριφορά, ασκούσαν προοδευτική πολιτική ; Όχι βέβαια. Βαθειά συντηρητική πολιτική ασκούσαν και αυτό επιβεβαιώθηκε στην πορεία, αφού σήμερα καμιά πολιτική δύναμη δεν αντιδρά όταν έρχονται κρουαζερόπλοια στα ελληνικά λιμάνια. Νίκησε η κοινή λογική. Αυτό είναι πραγματικά πρόοδος. Τα παραδείγματα πολλά.

Και ας πάρουμε τα μεγάλα προβλήματα της επόμενης περιόδου που θα τεθούν επί τάπητος και όλες οι πολιτικές δυνάμεις θα δοκιμασθούν. Είναι οι διαπραγματεύσεις για το χρέος της χώρας, η πορεία των μεταρρυθμίσεων και η δημιουργία των προϋποθέσεων για μια βιώσιμη ανάπτυξη και της αλλαγής του παραγωγικού και αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας. Και αντί όλες οι πολιτικές δυνάμεις να προετοιμάζονται και να μας προτείνουν ρεαλιστικές και πραγματικά προοδευτικές πολιτικές για τις μεγάλες αυτές προκλήσεις, τι έχουμε ; Όλες μα όλες πλέον οι πολιτικές δυνάμεις αναδιπλώνονται με βασικό κριτήριο είτε την κυριαρχία τους, είτε την πολιτική τους επιβίωση. Αντί να σκεφτούμε πως θα προετοιμαστούμε ως χώρα, για τη μεγάλη διαπραγμάτευση για το χρέος με ρεαλιστικές προτάσεις, με εναλλακτικές λύσεις και την συγκρότηση από σήμερα μιας πραγματικά εθνικής επιτροπής διαπραγμάτευσης, με την συμμετοχή όλων των δημοκρατικών κομμάτων, το πολιτικό μας σύστημα τι κάνει ; Ακριβώς το αντίθετο, το ένα κατηγορεί το άλλο όχι για τα ουσιαστικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε. Η πολιτική αντιπαράθεση περιορίζεται βασικά σε ένα διαγωνισμό λαϊκισμού και παροχολογίας. Αντί να φροντίσει το κάθε κόμμα για την σταθερότητα της χώρας, σε μια πολύ δύσκολη περίοδο, το κάθε ένα αλλά και το κάθε πολιτικό στέλεχος, ετοιμάζεται για την επόμενη εκλογική μάχη και το κάθε στέλεχος για την προσωπική του επιβίωση. Το κάθε κόμμα για το μόνο που ενδιαφέρεται είναι πως θα σώσει το μαγαζάκι του. Ο κάθε βουλευτής την διασφάλιση της επόμενης εκλογής του. Όλα αυτά τι σχέση έχουν με την πρόοδο και την προοδευτική πολιτική ;

Δέστε τι έγινε στον πρόσφατο κυβερνητικό ανασχηματισμό. Αν εξαιρέσουμε την επιλογή στο πρόσωπο του υπουργού οικονομικών, οι περισσότερες άλλες επιλογές του κυβερνητικού ανασχηματισμού θυμίζουν τις γνωστές εποχές του παλαιού δικομματισμού, όπου κυριαρχούσε η πολιτική και εκλογική επιβίωση του κυβερνώντος κόμματος. Μέτριες επιλογές προσώπων τα οποία έχουν ως βασικό προτέρημα ότι τα καταφέρνουν καλά στα τηλεπαράθυρα όσον αφορά τη λαϊκίστικη δημαγωγία. Οπότε μάλλον ξεχάστε τις μεταρρυθμίσεις, ξεχάστε τις αλλαγές που απαιτούνται να γίνουν στη χώρα για το μετασχηματισμό του Κράτους μας σε ένα κανονικό ευρωπαϊκό δημοκρατικό Κράτος. Μάλλον την επαναφορά στην προ του 2009 κατάσταση (δηλαδή μιας δανεικής δήθεν ευδαιμονίας), δεν θα την κάνει ο κος Τσίπρος όπως μας έχει υποσχεθεί. Ήδη ξεκίνησε ο κος Σαμαράς, ο οποίος μας ενημέρωσε την παραμονή των ευρωεκλογών, ότι σκίζει μέρα-μέρα, σελίδα-σελίδα το μνημόνιο ! Ο κος Τσίπρας μας υπόσχεται ότι θα το σκίσει μια και έξω. Ο κος Σαμαράς το σκίζει ήδη! Τόσο καλά λοιπόν. Αφού ξεσκίσανε το μνημόνιο καλά θα πάμε ! Το θέμα βέβαια είναι να μην ξεσκίσουν και τη χώρα. Και δεν είμαι καθόλου αισιόδοξος όταν υποχωρεί η λογική και ο ρεαλισμός και επικρατεί ο λαϊκισμός. Αριστερός και δεξιός. “Προοδευτικός” είτε συντηρητικός.

            Οι ευρωπαϊκές δυνάμεις της χώρας, της λογικής, της ευθύνης και του ρεαλισμού υπάρχουν ; Οι δυνάμεις που δεν χαϊδεύουν τα αυτιά. Που προτείνουν λύσεις ρεαλιστικές και υπεύθυνες ακόμη και αν έχουν κόστος για τις ίδιες. Αρκεί να υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον. Ανεξάρτητα από τις γνωστές πολιτικές ταμπέλες περί αριστεράς, δεξιάς, κεντροαριστεράς και άλλων γεωγραφικών προσδιορισμών, γιατί αν μιλήσουμε με πολιτικούς προσδιορισμούς θα μπερδευτούμε μου φαίνεται.  Μπορούν να συνεννοηθούν λοιπόν αυτές οι δυνάμεις και να συγκροτήσουν την εναλλακτική πολιτική πρόταση; Ακούει κανείς ;

14-6-2014

Κώστας Χαϊνάς

Η ομιλία μου στην Ολομέλεια της ΚΕ της Δημοκρατικής Αριστεράς της 7-8 Ιουνίου 2014

 

Αγαπητοί μου φίλοι, εγώ δεν συμμετέχω στο πένθος, στην κηδεία ή όπως αλλιώς χαρακτήρισαν ορισμένοι την οδυνηρή ήττα της Δημοκρατικής Αριστεράς στις ευρωεκλογές. Γι αυτό και διαφωνώ με κάθε είδους ανθρωποθυσίες. Όχι γιατί δεν θεωρώ ότι η ήττα δεν έχει υπεύθυνους. Ασφαλώς και έχει. Αυτά όμως που θέλουν διόρθωση εφόσον δεχόμαστε ότι απέτυχαν, είναι κυρίως η Στρατηγική μας και οι πολιτικές που ασκήσαμε το προηγούμενο διάστημα. Και αυτή πρέπει να αλλάξουμε όπως και τις πολιτικές μας, με τις οποίες διαφώνησαν οι ψηφοφόροι μας. Οι παραιτήσεις είναι προσωπική υπόθεση του καθενός και δεν μπαίνουν σε ψηφοφορίες. Όποιος θεωρεί ότι είχε συμμετοχή στη διαμόρφωση των πολιτικών μας που δοκιμάσθηκαν και απέτυχαν, τότε να παραιτηθούν.

Θα σας μιλήσω λοιπόν για πολιτική και ποιες πολιτικές πρέπει να διορθώσουμε και όχι για Συνέδρια. Τα Συνέδρια στην φάση αυτή δεν έχουν να μας προσφέρουν τίποτα. Μόνο εσωστρέφεια, γκρίνια και τίποτα περισσότερο.  Αυτό θέλουν όσοι δεν θέλουν τη Δημοκρατική Αριστερά στα πόδια τους. Τι προτείνω ; Ολική επαναφορά. Και για να το πω στα απλά ελληνικά (!) come back. Επιστροφή λοιπόν. Επιστροφή στην πολιτική ζωή της χώρας. Επιστροφή στα μικρά και μεγάλα προβλήματα των πολιτών. Αυτό θέλουν οι πολίτες και δεν δίνουν δεκάρα για τα κλάματα, τους θρήνους και τις δικές μας εσωκομματικές διαμάχες. Επιστροφή στην πραγματικότητα προτείνω αγαπητοί μου σύντροφοι. Πιο συγκεκριμένα.

Ποια στοιχεία της πολιτικής φυσιογνωμίας της Δημοκρατικής Αριστεράς εκτίμησαν οι πολίτες στις εκλογές του 2012 ; Τον ρεαλισμό, την υπευθυνότητα και τη σοβαρότητα. Έ, ας δούμε λοιπόν με ρεαλισμό, με υπευθυνότητα και με σοβαρότητα, τα μεγάλα προβλήματα της χώρας τα οποία είναι εδώ και ας συμβάλλουμε στην αντιμετώπισή τους. Γιατί στη Βουλή ακόμη η δύναμη μας είναι 6,2% και όχι 1,2%. Ας αξιοποιήσουμε λοιπόν για το καλό της χώρας μας τη δύναμη αυτή. Τι προτείνω συγκεκριμένα.

1.         Συμμετοχή της Δημοκρατικής Αριστεράς στην εθνική επιτροπή διαπραγμάτευσης για το χρέος, με τους εταίρους μας. Θεωρώ ότι ακόμη βρισκόμαστε σε μια ιδιαίτερη περίοδο που ξεκίνησε το 2010 και ακόμη δεν έχει κλείσει. Μια περίοδο που απαιτείται εθνική συνεννόηση. Και σήμερα στην πιο κρίσιμη στιγμή για τη χώρα πριν τη μετάβαση στη μεταμνημονιακή εποχή, δεν επιτρέπεται σε καμιά δύναμη να παρακολουθεί τις εξελίξεις και να μην αναλαμβάνει τις δικές της ευθύνες. Και όσοι θα απουσιάζουν από τη διαπραγμάτευση, βγάζοντας την ουρά τους απ’ έξω απλά καταγγέλλοντας τη διαδικασία, θα κριθούν από τους πολίτες.

2.         Συμβολή στη σταθερότητα της χώρας για να βγούμε όσο γίνεται πιο κερδισμένοι από τη σημερινή δύσκολη φάση. Σε συνεννόηση με τις άλλες πολιτικές δυνάμεις να καταθέσουμε ένα πλαίσιο των απαιτούμενων αλλαγών και μεταρρυθμίσεων που έχει ανάγκη η χώρα, όχι απλά ως προαπαιτούμενα των όποιων διαπραγματεύσεων αλλά ως αναγκαίες αλλαγές για τον εκσυγχρονισμό του Κράτους. Γιατί το ζητούμενο σήμερα είναι να φτιάξουμε ένα σύγχρονο, ευρωπαϊκό Κράτος. Ένα κανονικό Κράτος δηλαδή, και όχι οι σοσιαλιστικοί μετασχηματισμοί και τα φυσεκλίκια που ακούστηκαν από ορισμένους! Εντάξει δεν προτείνω να επανέλθουμε στην Κυβέρνηση, γιατί πολλοί θα μας αποκαλέσουν γελοίους, αλλά μπορούμε με αίσθηση ευθύνης να στηρίξουμε ότι θετικό μέτρο παίρνει αυτή η Κυβέρνηση, τουλάχιστον για την μεταβατική αυτή περίοδο που απαιτείται εθνική συνεννόηση για να υπάρξουν όσο γίνεται πιο δίκαιες λύσεις. 

3.         Συμβολή της Δημοκρατικής Αριστεράς στην εκλογή νέου Προέδρου της Δημοκρατίας από την παρούσα Βουλή. Μπορούμε μέσα από συναινέσεις όλων των δημοκρατικών πολιτικών δυνάμεων, να βρούμε το πρόσωπο που θα εκφράζει τη συντριπτική πλειοψηφία της Βουλής και να εκλέξουμε το νέο Πρόεδρο.

4.         Να συμβάλλουμε καταλυτικά ώστε να ανοίξει ένας ανοικτός και χωρίς προαπαιτούμενα διάλογος με τις άλλες δυνάμεις της κεντροαριστεράς για τη ανασυγκρότηση του χώρου και την δημιουργία μιας μεγάλης δημοκρατικής παράταξης, που μπορεί να αποτελέσει τον πρωταγωνιστή των εξελίξεων για τις επόμενες εθνικές εκλογές.

Αυτά είναι τέσσερα σημεία κλειδιά για την επόμενη πολιτική περίοδο. Αντί να ομφαλοσκοπούμε στα Συνέδρια, ας επιχειρήσουμε μια ολική επαναφορά στην πολιτική πραγματικότητα. Αυτή είναι η πραγματική ζωή και σ’ αυτή θέλουν οι πολίτες να βλέπουν τη Δημοκρατική Αριστερά και όχι σε αλληλοσπαραγμούς και Συνέδρια διάλυσης.

Κώστας Χαϊνάς

8-6-2014